Diş teli neden takılır? Dişler arasındaki uyumsuzlukları, çapraşıkları ve boşlukları gidermek için kullanılan diş telleri, ortodontinin temel uygulamalarındandır. Dişlerin düzgün sıralanması görünüm, çiğneme fonksiyonu, konuşma becerisi ve oral hijyenin sürdürülebilirliği açısından oldukça önemlidir. Kapanış bozukluğu gibi durumlar, çene eklemlerinde gerileme, diş minesinde aşınmaya ve diş eti hastalıklarına zemin hazırlayabilir. Bu nedenle diş telleri, çene ve diş uyumunu sağlamak, oklüzal dengeyi korumak ve fonksiyonel bozuklukları gidermek için kullanılan bir yöntemdir.
Diş teli neden takılır? Büyüme ve gelişme sürecinde ya da sonrasında ortaya çıkan diş ve çene uyumsuzlukları, zamanla daha karmaşık ortodontik veya ortognatik tedaviler gerektirebilir. Özellikle üst çene ile alt çene arasındaki orantısızlık, dişlerin gömülü kalması veya sürme pozisyonlarının hatalı olması gibi durumlar, tel tedavisinin gerekliliğini artırır. Ortodontik teller, sabit (braket) ya da hareketli apareyler yardımıyla dişlere kontrollü kuvvet uygulayarak çene kemiğine doğal bir yeniden şekillenme süreci başlatır. Bu sayede, dişler hedeflenen konuma taşınır ve fonksiyonel, stabil bir oklüzyon sağlanır.
Diş Teli Kime Takılır?
Diş teli tedavisi, çocuklar ve yetişkinler için uygundur. Süt dişlerinin tamamının değiştiği 11-13 yaş aralığında tedaviye başlanması önerilir, diş ve çene yapısının uygun olduğu her yaşta ortodontik müdahale mümkündür.
Peki, hangi durumlarda diş teli takılır? Dişlerde meydana gelen çapraşıklık, alt-üst çene uyumsuzlukları, dişler arasında açıklık ya da dişlerin üst üste binmesi gibi estetik ve fonksiyonel sorunlar bu tedavinin uygulanmasına neden olur. Aynı zamanda, çiğneme problemleri, konuşma bozuklukları ve çene eklemi rahatsızlıkları da tel tedavisini gerekli kılabilir.
Diş teli tedavisi aşamaları, hastanın ağız ve diş yapısına özel planlanır. Tedavi sürecini genel olarak şu adımlardan oluşur:
Ağız içi kontrol, radyolojik inceleme ve modelleme için ölçü alma aşamalarıyla diş yapısı analiz edilir.
Hastanın durumuna göre özelleştirilmiş bir ortodontik yol haritası oluşturulur.
Braketlerin dişlere yapıştırılması ve ark teli ile sabitlenir.
Aylık periyotlarla telin sıkılması ve gelişim düzeyi izlenir.
Ortodontik tedavi tamamlandığında, dişlerin kaymaması adına pekiştirme süreci özel apareylerle desteklenir.
Diş teli tedavisi ne kadar sürer? Bu sorunun vakaya bağlı olarak değişir, tedavi süresi ortalama 18 ile 24 ay arasında değişebilir. Peki, diş teli nasıl takılır? Uygulama esnasında diş yüzeyleri özel bir madde ile pürüzlendirilir, ardından braketler yapıştırılır ve bu braketlerin içinden ark teli geçirilir. İşlem lokal anestezi gerektirmez ve yaklaşık 30-60 dakika sürer.
Diş Telini Kim Takar?
Ortodontik sorunları düzeltmek adına, dişlerdeki hizalanma bozukluklarına karşı ortodontistler diş teli tedavisine başvurur. Diş hekimliği alanı mezunu olan bir uzman, ortodonti alanında ilave eğitim alarak ortodontik tedavi uygulama yetkisine sahip olur. Bu tedavi yalnızca estetik bir gülüş kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda çiğneme fonksiyonlarını düzenlemek, konuşma netliğini artırmak ve genel ağız sağlığını desteklemek açısından da büyük önem taşır.
Son dönemlerde estetik beklentilere yanıt veren ve neredeyse görünmeyen diş teli alternatifleri yaygınlık kazanmıştır. Şeffaf plaklar ya da dişlerin arkasına uygulanan görünmeyen apareyler sayesinde tedavi süreci daha konforlu hale gelir.
Bu yöntemler arasında, özellikle dişlerin iç yüzeyine uygulanan lingual ortodonti diş tedavileri de dikkat çeker. Tel ve braketlerin dışarıdan görünmeyecek biçimde yerleştirildiği bu yöntem, estetik kaygı taşıyan bireyler için etkili bir çözüm sunmaktadır.
Ortodontik tedavi uygulamaları kişiye özel planlamalarla ilerler ve zaman gerektirir. Dişlerin istenen düzene kavuşması için düzenli kontrollerin ihmal edilmemesi ve ağız hijyenine özen gösterilmesi şarttır. Bu sürecin başarıyla tamamlanabilmesi, yalnızca alanında yetkin ortodontistler tarafından yürütüldüğünde mümkün olur. Etkili bir tedavi planı, doğru değerlendirme ve sürekli takip gerektirir.
Konu ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Diş teliyle ilgili tedavi süreci, her bireyde dişlerin durumu ve tercih edilen yöntem doğrultusunda farklı sürelerde tamamlanabilir. Tedavi süresi 18 ila 24 ay arasında sürebilse de karmaşık vakalarda bu süre uzayabilir. Tedavi sürecinin belirlenmesinde ortodontist; bireyin yaşı, çene yapısı ve diş dizilimini dikkate alır.
Diş teli tedavisi tamamlandığında, dişlerin yeni konumlarının korunması amacıyla pekiştirme plakları uygulanır. Bu plaklar, dişlerin tedavi öncesi pozisyonlarına dönmesini önlemek amacıyla kullanılır. Sabit retainer telleri dişlerin arka yüzeyine yapıştırılabilir veya hareketli plaklar tercih edilebilir. Bu aşama, tedavi sürecinin başarısını kalıcı hale getirmek için oldukça önemlidir.
Diş telleri çıkarıldıktan sonra, pekiştirme aşamasında kullanılan plakların ilk altı ay süreyle gün boyunca takılması önerilir. Bu dönemde plaklar yalnızca yemek sırasında ve diş temizliği esnasında çıkarılır. İlk 6 ayın ardından, ortodontist plak kullanımını gece saatleri ile sınırlayabilir. Bazı durumlarda, pekiştirme plakları yıllarca kullanılabilir.
Evet, ortodontik tedavide sadece ön dişlere tel uygulanabilir. Bu yöntem, ön dişlerdeki bozuklukların düzeltilmesinde kullanılır. Ön dişlere tel uygulanıp uygulanmayacağı ortodontistin incelemesiyle kararlaştırılır. Dişlerin konumu, çene yapısı ve ısırma dengesi göz önünde bulundurularak tedavi planı oluşturulur.
